2.15. Білім алушылардың ғылыми-зерттеу (тәжірибелік-зерттеу) жұмыстары
2.15 Білім алушылардың ғылыми-з2.15.1. Студенттердің, магистранттардың және докторанттардың ғылыми-зерттеу жұмыстары оқу үдерісінің жалғасы болып табылады. Тікелей университеттің кафедраларында, зертханаларында, ғылыми және жобалау бөлімдерінде, студенттік ғылыми-техникалық бірлестіктерде және т.б. ұйымдастырылады.
2.15.2. Білім алушының ғылыми-зерттеу (тәжірибелік-зерттеу) жұмысы – білім алушының игерген білім беру бағдарламасының бейініне сәйкес, ғылым саласының өзекті мәселесі бойынша жетекшінің (кеңесшінің) басшылығымен жүргізілетін өзіндік зерттеу.
2.15.3. Зерттеу жұмысының нәтижелері бойынша білім алушы ғылыми жұмыстарды ғылыми журналдарда жариялайды, сонымен қатар ашық қорғауға арналған бітіру жұмысты (дипломдық жұмыс/жоба, магистрлік диссертация/жоба, докторлық диссертация) ұсынады.
2.15.4. Бакалавриат деңгейіндегі бітіру (дипломдық жұмыс/жоба) жұмыстың мақсаты:
- мамандану саласындағы теориялық білім мен тәжірибелік дағдыларды жүйелеу, шоғырландыру және кеңейту және оларды нақты ғылыми, техникалық, экономикалық және өндірістік міндеттерді, сонымен қатар мәдени міндеттерді шешуде қолдану;
- өз бетімен ғылыми жұмыс жасау дағдыларын дамыту, ғылыми зерттеулер мен әдістемелерді игеру және келелі мәселелерді шешу;
- студенттің қазіргі өндіріс, ғылым, технология, мәдениет жағдайындағы өзіндік жұмысқа дайындығы, оның кәсіби құзіреттілік деңгейі туралы түсінік беру.
2.15.5. Магистр деңгейіндегі қорытынды (магистрлік диссертация/ жоба) жұмыстың мақсаты:
- таңдаған мамандандыру саласындағы ғылым мен тәжірибенің заманауи теориялық және технологиялық жетістіктері туралы білімді жүйелеу, шоғырландыру және кеңейту;
- таңдалған мамандану саласы бойынша алдыңғы қатарлы ғылыми әдістемені игеру, өзіндік ғылыми зерттеулер жүргізу, нақты ғылыми және тәжірибелік мәселелерді шешу қабілеттерін қалыптастыру;
- жаңа факторларды, құбылыстарды, заңдылықтарды анықтау немесе сипаттау немесе басқа ғылыми позициялардан бұрын белгілі болған позицияларды жалпылау немесе жаңа аспект бойынша жалпылау мақсатында ғылымның тиісті саласының өзекті мәселелерінің бірін тәуелсіз зерттеу;
- ғылыми-зерттеу біліктілік деңгейінің, магистратура түлегінің ғылыми-тәжірибе, соның ішінде пәнаралық мәселелерді шығармашылық тұрғыда тұжырымдай және шеше алатын зерттеуші ретінде жетілуінің деңгейін көрсету.
2.15.6. Докторантурадағы қорытынды (докторлық диссертация) жұмыстың мақсаты:
- елдің дамуы үшін басымдыққа ие немесе мемлекеттік даму бағдарламаларының бірімен байланысты ғылымның бір саласының өзекті мәселесін тәуелсіз зерттеу;
- маңызды ғылыми мәселені, маңызды қолданбалы мәселені шешетін немесе нақты ғылыми бағыттарды дамыту үшін маңызды жаңа ғылыми негізделген нәтижелер алу;
- ғылыми эрудицияны, зерттелетін саладағы терең білімді, теориялық ойлау қабілеттерін, күрделі мәселелерді шешу үшін гипотезалар мен ақпаратты жинай білу, пәнаралық сипаттағы теориялық және қолданбалы маңызы бар ғылыми еңбектер шығару дағдыларын қалыптастыру.
2.15.7. Дипломдық жұмыстарды/жобаларды, кәсіптік тәжірибелерді басқаруды осы жұмыс түрлеріне сәйкес келетін жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар оқытушылар, маман-тәжірибешілер жүзеге асырады.
2.15.8. Магистрлік диссертацияларды / жобаларды, докторлық диссертацияларды, ғылыми тағылымдамаларды, ғылыми-тәжірибелік жұмыстарды басқаруды ғылыми-педагогикалық қызметтегі өтілі 5 жылдан кем емес ғылым докторы және (немесе) ғылым кандидаты және (немесе) философия докторы (PhD) ғылыми дәрежесі және профиль бойынша доктор, ғылыми атағы (профессор, доцент) және (немесе) ғылыми зерттеулермен белсенді айналысатын ғалымдар, білім алушының білім беру іс-әрекетінің осы түріне сәйкес келетін ғылыми жарияланымдары бар маман-тәжірибешілер жүзеге асырады;
2.15.9. Білім алушы ғылыми жетекші / кеңес берушіні және дипломдық жұмыстың тақырыбын таңдауға, сондай-ақ университет ректорына немесе ғылыми және инновациялық қызмет жөніндегі проректорға жолданған тиісті өтініш негізінде бекітілген ғылыми жетекшіні / кеңесшіні және / немесе тақырыпты ауыстыруға құқылы.
2.15.10. Студенттердің ғылыми жетекшілері мен рецензенттері университеттің ректорының бұйрығымен бітірудің бірінші айында факультеттің Ғылыми кеңесінің шешімі негізінде бекітіледі.
2.15.11. Магистранттар мен докторанттардың ғылыми жетекшілері / кеңесшілері қабылданғаннан кейінгі алғашқы екі айда университет ректорының бұйрығымен факультеттің және университеттің Ғылыми кеңесінің шешімі негізінде бекітіледі.
2.15.12. Магистранттар мен докторанттардың ғылыми жетекшілерінің / ғылыми кеңесшілерінің кәсіби сәйкестігі нөлдік емес импакт-факторы бар білім алушының диссертациялық зерттеу профиліндегі шетелдік және отандық ғылыми басылымдардағы ғылыми жарияланымдармен расталуы керек.
2.15.13. Студенттердің, магистранттардың және докторанттардың ғылыми жетекшілерінің кандидатуралары ғылыми-инновациялық қызмет Департаментінің біліктілік талаптарына сәйкестігіне сараптамадан өтеді.
2.15.14. Профессор-оқытушылар құрамының Ғылыми кеңесі мен ғылыми және инновациялық қызмет жөніндегі проректордың қарауына ұсынылған дәлелді негізі болса, ғылыми жетекшілерді / кеңесшілерді ауыстыруға білім алушының, сонымен қатар ғылыми жетекшілердің / кеңесшілердің өздері бастамашы болады.
2.15.15. Студенттердің дипломдық жұмыстарының тақырыптары университет ректорының бұйрығымен факультеттің Ғылыми кеңесінің шешімі негізінде бекітіледі.
2.15.16. Бекітілген тақырыптарды өзгертуге студенттердің бастамасы бойынша профессор-оқытушылар құрамының Ғылыми кеңесі мен ғылыми және инновациялық жұмыстар жөніндегі проректордың қарауына ұсынылған қоғамдық қорғау күніне дейін үш айдан кешіктірмей ұсынылған дәлелді негіз болған жағдайда жол беріледі.
2.15.17. Студенттердің дипломдық жұмыстарын қайта қарауды біліктілігі қорғалған жұмыс профиліне сәйкес келетін үшінші тараптардың сыртқы мамандары ғана жүзеге асырады.
2.15.18. Білім алушының ғылыми жетекшілері / кеңесшілері білім алушылардың ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін қажетті жағдайларды қамтамасыз етуге жауап береді:
- қажетті көздер мен ресурстарға қол жетімділікті қамтамасыз ету;
- білім алушыға ғылыми зерттеулер жүргізу этикасы және академиялық адалдық нормалары туралы ақпарат беру;
- бітіруші жұмысты орындау барысында көмек және кеңес беру;
- білім берушінің ұсынған материалдары бойынша кері байланыс беру;
- қажет болған жағдайда шетелдік университеттерде, ғылыми-зерттеу институттарында, орталықтарда және т.б. білім беру және ғылым ұйымдарында білім алушының зерттеу жұмыстарын жүргізуін қамтамасыз ету;
- өткізілген зерттеу нәтижелерін жариялауға дайындауға ықпал ету;
- білім алушыларды ғылыми жобалар мен бағдарламаларға қатысуға тарту;
- білім алушылардың ғылыми-зерттеу (тәжірибелік-зерттеу) жұмыстарын орындауға байланысты басқа мәселелерді шешу.
2.15.19. Ғылыми-зерттеу (тәжірибелік-зерттеу) жұмыстарын орындау, магистранттар мен докторанттар жеке оқу жоспарларына қосымша (тағылымдамадан өту жоспары; Диссертация тақырыбы және құрылымы көрсетілген; диссертацияның жоспары; ғылыми жарияланымдар мен шетелдік тағылымдамалар жоспары), оқудың барлық кезеңіндегі жеке жұмыс жоспарларын, соның ішінде ғылыми-зерттеу / тәжірибелік-зерттеу жұмыстарының жеке жоспарын жасайды және бекітеді;
2.15.20. Магистранттар мен докторанттардың ғылыми-зерттеу (тәжірибелік-зерттеу) жұмыстарын жүргізуге кредиттер оқу семестрлеріне бөлінеді.
2.15.21. Әр академиялық кезеңнің соңында студенттер жетекшілердің / ғылыми кеңесшіңлердің қатысуымен бітіру бөлімінің отырысында өз жұмысының нәтижелерін ұсынады.
2.15.22. Магистранттар мен докторанттар ғылыми-зерттеу / эксперименттік зерттеулерінің нәтижелерін зерттеу бүкіл ғылыми-зерттеу кезеңінде (эксперименталды-зерттеу), әр оқу кезеңінде 100 баллдық шкала бойынша жүргізіледі.
2.15.23. Жеке жұмыс жоспарын орындау аясында магистранттар мен докторанттар диссертациялық зерттеулер тақырыбы бойынша, әдетте, жақын немесе алыс шетелдің жетекші университеттерінде және / немесе ірі ғылыми орталықтарында міндетті тағылымдамадан өтуі керек.
2.15.24. Шетелдік ғылыми тағылымдамалар бағдарламасы дайындық бағытына және студенттің ғылыми-зерттеу / тәжірибелік-зерттеу жұмысының жеке жоспарына сәйкес жасалынған және факультеттің Ғылыми кеңесінің шешімімен бекітілген.
2.15.25. Мемлекеттік білім беру тапсырысы шеңберінде студенттердің шетелдік тағылымдамаларын қаржыландыру нормативтері Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің тиісті нормативтік құжаттарымен және студенттерді университетке және университет оқытушыларына шетелге жіберу тәртібі туралы ережемен белгіленеді.
2.15.26. Шетелдік ғылыми тағылымдамаға бара жатқан магистранттар мен докторанттар шет тілін білу туралы сертификат (TOEFL, IELTS ағылшын немесе басқа шет тілдеріне балама сертификат) ұсынуы керек.
2.15.27. Студенттер ғылыми зерттеулермен, ғылыми тәжірибелермен және тағылымдамалармен байланысты барлық жұмыс түрлерін уақытылы сапалы орындауға, дипломдық жұмысты қоғамдық қорғауға дайындауға жеке оқу жоспары мен академиялық күнтізбеге сәйкес қатаң жауап береді.
2.15.28. Ғылыми-зерттеу (тәжірибелік-зерттеу) жұмысының нәтижелері қанағаттанарлықсыз деп танылған студенттер келесі академиялық кезеңде ақылы негізде тиісті зерттеу кредиттерін игереді.
ерттеу (тәжірибелік-зерттеу) жұмыстары